Protruzija žlijezde treće očne vjeđe „cherry eye“ češća je bolest u pasa nego u mačaka. U medijalnom očnom kutu nalazimo tvorbu koja je boje sluznice vjeđe ili nešto crvenija, sitno mjehurićaste površine i rub treće očne vjeđe (pigmentiran je pa se lako uočava) omeđuje je s vanjske strane.
Promjena je vrlo karakterističnog izgleda.
Isti konac kasnije služi za prošivanje žlijezde. Nakon prošivanja žlijezde čvorom se pritegne žlijezda za periost i na taj način je napravljena repozicija. Rez sluznice šiva se resorptivnim koncem jednostavnim produžnim šavom.
Liječenje je isključivo kirurškom repozicijom, jer uklanjanje žlijezde dovodi do suhog keratokonjunktivitisa. Ponekad, kod vrlo ranog stadija bolesti, treća očna vjeđa se može jednostavno vratiti u normalnu poziciju, ali često nakon nekog vremena ponovno dolazi do protruzije pa je potrebna operacija.
U slučajevima kod kojih je protruzija komplicirana s upalom sluznice preoperativno se daju lokalni antibiotici i kortizoni. Operativne tehnike se u grubo mogu podijeliti na tehnike sidrenja i džep tehnike. Tehnika sidrenja koja se u današnje vrijeme koristi podrazumijeva šivanje žlijezde za periost ventralnog ruba orbite (metoda po Kaswan/Martin-u).
Treća očna vjeđa se pomoću privremenih šavova ili mosquito hemostata podigne i tako se oslobodi ventralni rub orbite,
na kojem se napravi rez na sluznici. Tkivo se oslobodi do periosta i neresorptivnim koncem se načini šav za periost. Isti konac kasnije sluzi za prošivanje žlijezde. Nakon prošivanja žlijezde čvorom se pritegne žlijezda za periost i na taj način je napravljena repozicija. Rez sluznice šiva se resorptivnim koncem jednostavnim produžnim šavom.
Tehnika džepa po Morganu moze se koristiti kod manjih protruzija, a nešto je jednostavnija od prethodno opisane tehnike sidrenja. Radi se u slijedećim koracima. Najprije se naprave dva blago zakrivljena reza na bulbarnoj konjunktivi od kojih svaki prati rub prolabirane žlijezde. Te rezove spajamo u dva sloja (Connell/Cushing) resorptivnim koncem i na taj način žlijezda se sprema u „džep“. Čvorovi se postavljaju s vanjske strane treće vjeđe da se izbjegne kontakt čvora s rožnicom i na taj način onemogući iritacija.
Postoperativna terapija podrazumjeva svakodnevnu lokalnu primjenu antibiotika i kortikosteroida nekoliko dana, primjenu elizabetanskog ovratnika, a da bi smanjili iritaciju, životinji se može svakodnevno oralno aplicirati NSAID. I kod pravilno izvedene repozicije moguće je recidiviranje, pogotovo kod velikih pasmina pasa npr. mastifa i njufaundlendera.
Autor: Tomislav Poje